Terapia doustna mlekiem matki biologicznej (OMM) – interwencje wspomagajace przejście na karmienie piersią
Terapia doustna polegająca na podawaniu kropli OMM na wewnętrzną część policzka noworodka na OIOM-ach jest uważana za terapię immunologiczną i motywuje matki na OIOM-ie dla noworodków do wczesnego i częstego odciągania pokarmu oraz wzmacnia relację rodziców z dzieckiem.
Co nazywamy terapią doustną OMM?
Terapia doustna (zwana także pielęgnacją jamy ustno-gardłowej) polega na regularnym podawaniu niewielkich ilości (0,1 – 0,2 ml) mleka matki biologicznej (OMM) na wewnętrzną część policzków noworodka aż do rozpoczęcia karmienia doustnego.1-6
Można to praktykować od urodzenia:
- Jako regularna pielęgnacja jamy ustnej u najmniejszych i najbardziej chorych niemowląt o bardzo niskiej masie urodzeniowej (ELBW) (w tym również tych, które nie mogą przyjmować nic doustnie).2,4
- Co 2 – 6 godzin w przypadku żywienia dojelitowego.4,5
- Jako stymulacja jamy ustnej podczas ssania nieodżywczego (NNS).2
Dowody konsekwentnie wykazują, że terapia doustna jest bezpieczna, niedroga, możliwa do stosowania i dobrze tolerowana nawet u niemowląt ELBW (o masie ciała poniżej 1000 g).1,2,4
Dlaczego terapia doustna OMM jest ważna?
Siara i wczesne mleko matki biologicznej są bogate w czynniki immunologiczne, przeciwinfekcyjne i przeciwzapalne.2,7 Obecnie terapia doustna jest pozytywnie wiązana z
- Mniejszym ryzykiem sepsy klinicznej4
- Hamowaniem wydzielania cytokin prozapalnych4
- Wzrostem poziomu krążących czynników odpornościowych u niemowląt ELBW4
- Redukcją liczby dni całkowitego żywienia pozajelitowego8
- Wspomaganiem wcześniejszego rozpoczęcia żywienia dojelitowego i doustnego9,10
Terapia doustna jest uważana za formę terapii immunologicznej.2,4-6
Wykazano, że stosowanie OMM w terapii doustnej:
- Jest kluczowe w krytycznych godzinach po urodzeniu
Jak wdrożyć terapię doustną z użyciem OMM?
- Wspierać matkę we wczesnym (w ciągu 3 godzin od porodu) i częstym (8 lub więcej razy na dobę) odciąganiu siary
- Rozpocząć terapię doustną przy użyciu OMM/siary w ciągu 24 godzin od porodu1
- Stosować terapię doustną co 2 – 6 godzin do momentu rozpoczęcia karmienia doustnego
- W ramach terapii doustnej podawać świeżo odciągnięte mleko/siarę matki biologicznej (w ciągu 1 godziny od odciągnięcia)6
- Nauczyć rodziców i wspierać ich w zapewnianiu doustnej terapii swojemu dziecku
- Dokumentować stosowanie terapii doustnej, jak również wszelkich przyczyn jej pominięcia
Jak monitorować terapię doustną OMM?
Zbierać dane dotyczące codziennego stosowania i częstości terapii doustnej
Przeprowadzać comiesięczny przegląd danych w celu pomiaru i monitorowania pierwszego zastosowania oraz częstotliwości terapii doustnej:
- % procent kwalifikujących się noworodków otrzymujących terapię doustną
a) w ciągu 24 godzin po urodzeniu
b) co 2 – 6 godzin do rozpoczęcia karmienia doustnego
- powody nieoptymalnej terapii doustnej
Ocena dokumentacji niemowląt co miesiąc w ramach programu poprawy jakości podkreśla postęp, identyfikuje wyzwania i wspiera interwencje mające na celu poprawę wyników laktacji.
1 Snyder R et al. Early provision of oropharyngeal colostrum leads to sustained breast milk feedings in preterm infants. Pediatr Neonatol. 2017; 58(6):534–540.
2 Rodriguez NA et al. A pilot study to determine the safety and feasibility of oropharyngeal administration of own mother's colostrum to extremely low-birth-weight infants. Adv Neonatal Care. 2010; 10(4):206–212.
3 Rodriguez NA, Caplan MS. Oropharyngeal administration of mother's milk to prevent necrotizing enterocolitis in extremely low-birth-weight infants: theoretical perspectives. J Perinat Neonatal Nurs. 2015; 29(1):81–90.
4 Lee J et al. Oropharyngeal colostrum administration in extremely premature infants: an RCT. Pediatrics. 2015; 135(2):e357-66.
5 Gephart SM, Weller M. Colostrum as oral immune therapy to promote neonatal health. Adv Neonatal Care. 2014; 14(1):44–51.
6 Digal KC et al. Oral care with mother's own milk in sick and preterm neonates: A quality improvement initiative. Indian J Pediatr. 2020.
7 Martín-Álvarez E et al. Oropharyngeal Colostrum Positively Modulates the Inflammatory Response in Preterm Neonates. Nutrients. 2020; 12(2).
8 Nasuf AWA et al. Oropharyngeal colostrum in preventing mortality and morbidity in preterm infants. Cochrane Database Syst Rev. 2018; 9:CD011921.
9 Tao J et al. Effects of oropharyngeal administration of colostrum on the incidence of necrotizing enterocolitis, late-onset sepsis, and death in preterm infants: a meta-analysis of RCTs. Eur J Clin Nutr. 2020 [cited 22-Aug-20]; 74(8):1122–1131.
10 Seigel JK et al. Early administration of oropharyngeal colostrum to extremely low birth weight infants. Breastfeed Med. 2013; 8(6):491–495.
