Logistyka pokarmu kobiecego na OIOM-ach – portfolio

Poniższa grafika przedstawia logistyczną ścieżkę mleka matki na OIOM-ie dla noworodków. Oferta firmy Medela w zakresie logistyki pokarmu kobiecego zawiera rozwiązania wspomagające specjalistów na jej każdym kroku.

Odciąganie mleka matki

Gdy niemowlę nie może być przystawione do piersi bądź nie potrafi skutecznie pobierać z niej mleka, konieczne jest wspieranie matki w zapoczątkowaniu i podtrzymaniu wystarczającej produkcji pokarmu. Wyzwania natury psychologicznej i emocjonalnej, jakie wiążą się z rozdzieleniem matki i dziecka oraz niewystarczająca stymulacja piersi mogą zakłócić wprowadzanie karmienia piersią i zwiększyć prawdopodobieństwo wystąpienia komplikacji. W rezultacie procedura karmienia w przypadku wielu matek wcześniaków rozpoczyna się od odciągania pokarmu. Czynność ta ma za zadanie zainicjować, rozwinąć i utrzymać laktację w sytuacji braku karmienia piersią. Może jednak ona stanowić spore wyzwanie dla wielu kobiet.

Jeśli zainicjowanie laktacji następuje z opóźnieniem, a odciąganie nie jest od samego początku regularne, trudno jest zapewnić długotrwałą produkcję mleka na odpowiednim poziomie. Dlatego ważny jest dostęp do odpowiedniego sprzętu oraz stosowne wsparcie. Świadomość ochronnych właściwości mleka jest dla matki czynnikiem motywującym do podtrzymywania laktacji w obfitującym w stres i niepokój okresie przebywania niemowlęcia na OIOM-ie. Należy pamiętać, że aby zapewnić wystarczającą produkcję pokarmu, matka musi zainicjować, rozwinąć i utrzymać laktację. Kluczowe jest właściwe nastawienie kobiety, która musi być świadoma tego, że jej laktacja będzie wzrastać w miarę upływu czasu. Następujące działania mogą znacząco wesprzeć laktację i zapewnić utrzymanie jej właściwego poziomu przez kolejne tygodnie:

• Nauczenie matki techniki masażu piersi
• Wczesne rozpoczęcie odciągania – inicjacja w ciągu pierwszej godziny pozwala uzyskać więcej pokarmu w porównaniu z odciąganiem sześć godzin po porodzie i wiąże się ze zwiększoną laktacją w kolejnych tygodniach.
• Zapoczątkowanie laktacji z wykorzystaniem specjalnej, stworzonej w oparciu o badania naukowe technologii inicjacji Symphony PLUS
• Częste odciąganie: U matek korzystających z laktatorów, które odciągają pokarm więcej niż sześć razy dziennie laktacja jest silniejsza niż u kobiet odciągających rzadziej. Dobór pojemnika dostosowanego rozmiarem do ilości pokarmu, którą matka będzie w stanie odciągnąć, może pomóc w nabraniu właściwego nastawienia w pierwszych dniach odciągania
• Odciąganie z obu piersi równocześnie: pozwala ono zwiększyć ilość wytwarzanego pokarmu, podobnie jak późniejsze odciąganie w łóżku lub nawet podczas fizycznego kontaktu „skóra do skóry” z niemowlęciem.

Maksymalizacja ilości pokarmu: zestaw do odciągania pokarmu Symphony

LaktatorSymphony , wyposażony w kartę z programem Symphony PLUS, zawierającym programy INICJACJA oraz UTRZYMANIE, często stanowi pierwszy punkt ścieżki, jaką mleko matki przemierza w szpitalu. Pierwszym z celów stosowania laktatora szpitalnego jest maksymalne zwiększenie produkcji pokarmu. Drugim jest osiągnięcie u matki takiego poziomu laktacji, który pozwoli na wykarmienie dziecka po powrocie do domu.

Dzięki swoim właściwościom i dostępnym akcesoriom, odciągacz pokarmu Symphony jest doskonałym narzędziem wspierającym każdą matkę i jej potrzeby związane z karmieniem piersią.

Wsparcie w pierwszych dniach laktacji: technologia inicjacji Medela

Program INICJACJA wspiera zapoczątkowanie laktacji u matek korzystających z laktatorów. Główną cechą programu jest zmienny wzorzec odciągania oraz przerwy między 15-minutowymi sesjami. Nieregularny wzorzec odciągania naśladuje sposób ssania donoszonego niemowlęcia w pierwszych dniach po porodzie, zanim u mamy nastąpi aktywacja wydzielania mleka. Dlatego program INICJACJA powinien być stosowany, dopóki matka nie odciągnie co najmniej 20 ml pokarmu podczas trzech kolejnych sesji. Następnie można zacząć korzystać z programu UTRZYMANIE, opracowanego, by skutecznie odciągać pokarm, gdy pierś matki zacznie wydzielać mleko.

Badania wykazały, że:

• program INICJACJA jest skuteczny u matek wcześniaków oraz niemowląt donoszonych
• matki stosujące program INICJACJA, a następnie UTRZYMANIE, osiągały znacznie większą produkcję pokarmu w pierwszych dwóch tygodniach
• matki muszące korzystać z laktatorów wytwarzały wystarczającą ilość pokarmu, by zaspokoić potrzeby żywieniowe swoich dzieci

Naśladowanie natury dla osiągnięcia optymalnej laktacji: Program UTRZYMANIE, wykorzystujący technologię odciągania 2-Phase Expression

Przystawione do piersi niemowlę ssie szybko, dopóki nie nastąpi wypływ mleka; wówczas rytm ssania staje się wolniejszy, jeżeli laktacja jest rozwinięta. Program UTRZYMANIE zaprojektowano tak, by naśladował te dwie fazy ssania u niemowląt. Oparta na badaniach technologia odciągania 2-Phase Expression stosowana przez urządzenie Symphony rozpoczyna się od fazy stymulacyjnej o częstotliwości 120 zassań na minutę, mającej pobudzić wypływ mleka. Gdy to nastąpi, można przejść do fazy odciągania właściwego, w której częstotliwość zassań wynosi ok. 60 na minutę, co umożliwia skuteczne i wygodne pobieranie pokarmu. Matka powinna przełączyć laktator w fazę odciągania, gdy tylko pokarm zacznie płynąć; następnie należy odpowiednio ustawić podciśnienie, to znaczy wybrać najwyższą wartość, która nie powoduje uczucia dyskomfortu. Wykazano, że używany w opisany powyżej sposób odciągacz pokarmu Symphony:

• nie powoduje dyskomfortu
• jest wydajny
• wywołuje odczucia podobne do ssania piersi przez dziecko
• pozwala uzyskać większą ilość mleka w krótszym czasie
• wspomaga utrzymanie laktacji

Odciąganie z obu piersi równocześnie

Laktator Symphony umożliwia odciąganie pokarmu z obu piersi równocześnie. Taki sposób odciągania to nie tylko oszczędność czasu; badania wykazały również, że matki używające tej metody w połączeniu z technologią 2-Phase Expression uzyskiwały ilość mleka większą o 18% w porównaniu do efektów odciągania z każdej piersi po kolei. Udowodniono też, że dodatkowa stymulacja wypływu mleka podczas odciągania z obu piersi równocześnie przyczynia się do ich lepszego opróżnienia, zaś pobrany pokarm ma wyższą wartość energetyczną.

Zbieranie mleka matki

Odciągnięte mleko matki musi być następnie zebrane i przechowywane. Niesie to ze sobą ryzyko utraty wartości odżywczej oraz zanieczyszczenia. Dlatego tak ważne jest stosowanie się do najskuteczniejszych metod postępowania z pokarmem kobiecym.

Procedury postępowania z mlekiem matki, często złożone i czasochłonne, wymagają optymalizacji pod kątem wydajności. Placówki medyczne powinny standaryzować te procesy, by zminimalizować:

• straty mleka spowodowane niepotrzebnym przelewaniem go do innych pojemników
• utratę jakości lub integralności składników mleka
• zanieczyszczenie mleka
• ryzyko podania niemowlęciu mleka niewłaściwej kobiety

Możliwość adaptacji do różnych procesów i potrzeb: zestawy do odciągania i butelki Medela

Każdy szpital to inne warunki wymagające indywidualnego podejścia. Oferta produktów firmy Medela pozwala wybrać rozwiązanie odpowiednie do każdej sytuacji.  Zestawy do odciągania i butelki dostępne są zarówno w wersjach do wielokrotnego użytku, jak i jednorazowych. Produkty wielokrotnego użytku Medela nadają się do sterylizacji w autoklawach i mogą być używane przez wiele matek, co pozwala na wykorzystywanie ich w szpitalach, gdzie stosowane są procedury sterylizacji oraz dezynfekcji. Jednorazowe produkty Medela zostały natomiast zaprojektowane jako higieniczne rozwiązania pozwalające wyeliminować konieczność stosowania tych procedur.

Jednorazowe produkty Medela dostępne są w wersji sterylizowanej tlenkiem etylenu lub Ready-to-Use. Przeznaczone są one do jednorazowego lub jednodniowego stosowania w szpitalu. Nie wymagają mycia przed pierwszym użyciem.

Wszystkie produkty firmy Medela mające kontakt z mlekiem matki wykonane są z materiałów dopuszczonych do kontaktu z żywnością i niezawierających BPA.

Różne rozmiary lejków i pojemników

Użycie lejka o odpowiednim rozmiarze jest jednym z kluczowych elementów odciągania pokarmu. Niewłaściwy dobór może prowadzić do tarcia bądź uczucia dyskomfortu, a nawet ograniczyć wypływ mleka. Aby temu zapobiec, Medela oferuje lejki w szerokim zakresie rozmiarów.

Pojemniki na odciągnięty pokarm firmy Medela posiadają dokładną podziałkę, pozwalającą łatwo i precyzyjnie określić i zapisać ilość pobranego mleka. Dostępne pojemności mieszczą się w przedziale od 35 ml do 250 ml. Gdy tylko to możliwe, mleko należy przechowywać w pojemniku o odpowiednim rozmiarze. Może być on dostosowany do ilości odciąganej przez matkę lub podawanej niemowlęciu w ciągu dnia bądź podczas jednego karmienia. W każdym przypadku powinno się stosować procedury minimalizujące przenoszenie mleka między pojemnikami. Zmniejsza to ryzyko niezachowania higieny i strat mleka oraz pozwala zaoszczędzić czas, materiały i miejsce potrzebne do przechowywania.

Jednorazowy pojemnik na siarę firmy Medela został opracowany z myślą o matkach oraz pracownikach służby zdrowia. Wypukłe dno minimalizuje utratę siary i mleka podczas nabierania do strzykawki. Z kolei niewielka, wynosząca 35 ml pojemność motywuje matki do odciągania, zapewniając punkt odniesienia odpowiedni dla ich oczekiwań w początkowej fazie produkcji pokarmu.

Oznaczanie i identyfikowanie pojemników

Niezmiernie ważne jest wdrożenie procedur zapobiegających pomyłkom w dystrybucji odciągniętego pokarmu. Podanie odciągniętego mleka matki niewłaściwemu niemowlęciu na OIOM-ie może mieć poważne konsekwencje. Takie błędy mogą także powodować znaczący stres u matki, której dziecko nakarmiono mlekiem pochodzącym od innej kobiety. Z tych względów kluczowe jest monitorowanie odciągania i właściwa identyfikacja odciągniętego pokarmu.

Monitorowanie, przenoszenie i podgrzewanie mleka matki

Dzienniczek odciągania

Dzienniczek odciągania opracowano z myślą o matkach korzystających z laktatorów. Ma on pomóc w przyjęciu odpowiedniego nastawienia wobec procesu odciągania, wyjaśniać korzyści płynące z karmienia mlekiem matki oraz udzielać porad i wskazówek. Dodatkowo dzienniczek może pomóc personelowi medycznemu w monitorowaniu laktacji i rozwiązywaniu problemów, zanim staną się one poważne.

Etykiety na pojemniki

Aby zapewnić optymalne żywienie niemowlęcia, konieczne jest właściwe przechowywanie odciągniętego mleka na OIOM-ie. Obejmuje ono odpowiednie opisywanie, pozwalające uniknąć pomyłek przy podawaniu pokarmu. Etykiety Medela ułatwiają kontrolę ścieżki odciągniętego mleka.

Aby ułatwić ten proces, etykiety Medela wymagają uzupełnienia następujących danych:

• imię i nazwisko niemowlęcia
• data odciągnięcia mleka
• godzina odciągnięcia mleka
• ilość odciągniętego mleka

Podanie tych informacji to gwarancja tego, że niemowlę otrzyma pokarm pochodzący od jego matki. Trzeba także pamiętać, że zamrożenie mleka w pojemniku znajdującym się w pozycji innej niż pionowa uniemożliwia dokładną ocenę jego ilości.

W utrzymaniu porządku i uniknięciu pomyłek pomocne może być przeznaczenie na mleko oddzielnej przestrzeni w lodówkach i zamrażarkach oraz użycie indywidualnie opisanych tac.

Utrzymanie ciągłości przechowywania w niskiej temperaturze

Matka odciągająca mleko w domu, gdy jej dziecko przebywa na OIOM-ie dla noworodków, musi pamiętać o ważnych zasadach, mających na celu zachowanie jakości pokarmu:

• mleko powinno zostać schłodzone bezpośrednio po odciągnięciu
• należy utrzymać ciągłość przechowywania w niskiej temperaturze
• Decyzja o tym, czy zamrozić, czy tylko schłodzić mleko zależy od odległości między domem a szpitalem, ilości mleka już przechowywanego na OIOM-ie oraz przepisów danej placówki.

Chłodziarka

Największym wyzwaniem dla utrzymania ciągłości przechowywania w niskiej temperaturze może być transport mleka z domu na OIOM. Butelki powinny być transportowane w sposób zapewniający bezpieczeństwo i utrzymanie temperatury pokarmu. Z myślą o tym etapie Medela opracowała specjalną chłodziarkę. Izolujący materiał, z którego ją wykonano oraz wstępnie zamrożony element chłodzący sprawiają, że mleko pozostaje schłodzone lub zamrożone.

Przechowywanie pokarmu

Niezbędny na OIOM-ie proces mrożenia wpływa na integralność składników mleka matki. Obecnie większość tych zmian uważa się za nieszkodliwe, nie zmienia to jednak faktu, że zamrożony pokarm traci część swoich cennych właściwości. Przykładowo, donoszone niemowlęta codziennie przyjmują wraz z mlekiem matki miliony żywych komórek. Komórki te niestety giną, gdy mleko zostaje zamrożone.

Kluczowe jest określenie wytycznych schładzania i zamrażania, które zminimalizują utratę wartości odżywczej mleka oraz zawartych w nim czynników ochronnych i wspomagających wzrastanie niemowlęcia.

Wskazówki dotyczące przechowywania mleka matki na OIOM-ie dla noworodków

Zalecenia dotyczące przechowywania i rozmrażania pokarmu różnią się w zależności od środowiska (dom, oddział położniczy lub OIOM) oraz stanu niemowlęcia (przebywające na OIOM-ie, znajdujące się w stanie zagrożenia życia, zdrowe i donoszone niemowlę lub niemowlę starsze). Niezależnie od sytuacji, okres przechowywania powinien być zawsze jak najkrótszy, szczególnie w przypadku OIOM-ów.

Podane poniżej oparte na badaniach naukowych zalecenia odnoszą się do poszczególnych etapów karmienia mlekiem matki na OIOM-ie dla noworodków.

Mleko kobiece to żywy, dynamiczny pokarm posiadający unikalne właściwości, które wpływają na sposób jego przechowywania i zasady postępowania. Łatwą do zaobserwowania cechą jest unoszenie się frakcji tłuszczowej mleka wkrótce po odciągnięciu; często tworzy ona warstwę w górnej części pojemnika. Jeśli kluczowe składniki mleka, takie jak właśnie tłuszcz, nie występują w nim równomiernie, każdy podział lub przelewanie mleka między pojemnikami może skutkować różnicami w wartości odżywczej poszczególnych porcji. Aby osiągnąć jak najbardziej zbliżone wartości odżywcze pokarmu w różnych pojemnikach i podczas każdej sesji karmienia, można zastosować następujące środki:

• Przed każdą procedurą łagodnie obrócić pojemnikiem z mlekiem, aby składniki mogły się wymieszać
• Tłuszcz jest składnikiem o najwyższej zmienności w mleku matki, dlatego zlewanie mleka z kilku odciągnięć może ujednolicić zawartość odżywczą podawanego pokarmu
• Aby zachować ilość i jakość mleka, przelewanie go do innych pojemników należy ograniczyć do minimum

Każda zmiana pojemnika prowadzi do utraty części zawartości, co ma szczególne znaczenie w przypadku przechowywania małych ilości, np. siary. Dla niemowląt, które po urodzeniu nie mogą być normalnie karmione, podawanie siary i jej odpowiednie przechowywanie ma kluczowe znaczenie ze względu na jej szczególne właściwości.

Zapisywanie na pojemniku ilości odciągniętego mleka przed zamrożeniem go ułatwia późniejsze procedury. Obejmują one wybór porcji mleka do danego karmienia, obliczenie potrzebnej ilości substancji wzmacniających oraz zapewnienie w pojemniku odpowiedniej ilości miejsca na ich dodanie. Opisane poniżej proste kroki mogą zmniejszyć konieczną liczbę zmian pojemnika:

• Zapisanie na etykiecie ilości mleka przed zamrożeniem
• Zachowanie dodatkowej przestrzeni w pojemniku, uwzględniając wzrastanie objętości mleka podczas zamrażania oraz miejsce potrzebne na dodanie środków wzmacniających, zwłaszcza płynnych.
• Stosowanie się do wytycznych producenta substancji wzbogacających; często zalecają one dodawanie środka do pokarmu o określonej temperaturze albo w określonym czasie przed karmieniem.

Odciągane mleko powinno zawsze być oznaczane w tej samej kolejności, w jakiej było pobrane. Ogólna kolejność podawania mleka niemowlętom jest następująca:

• Siara – jak najwcześniej po urodzeniu
• Mleko świeże przed mlekiem zamrożonym
• Zamrożone mleko odciągnięte w pierwszych tygodniach laktacji przed zamrożonym mlekiem odciągniętym później

Podgrzewanie mleka matki

Łagodne podgrzewanie jest kluczowe dla zachowania cennych żywych i bioaktywnych składników przechowywanego mleka matki, tak by było ono jak najbardziej zbliżone do świeżego.

Temperatura oddziałuje nie tylko na delikatne składniki mleka matki; ma ona wpływ także na wrażliwe organizmy wcześniaków, które rodzą się z bardzo niską zawartością tkanki tłuszczowej, cienką skórą i słabo rozwiniętymi termoreceptorami oraz gruczołami potowymi, co powoduje problemy z termoregulacją. Nie są one w stanie wyczuć, czy mleko jest zbyt zimne lub zbyt ciepłe, ani odpowiednio zareagować na zmiany temperatury. Przypuszcza się, że temperatura podawanego pokarmu może mieć wpływ na temperaturę ciała niemowlęcia. Dlatego też na wielu OIOM-ach dla noworodków podgrzewanie stanowi ważny etap przygotowywania mleka matki.

Łagodne rozmrażanie i podgrzewanie mleka matki: Calesca

Calesca to przeznaczone do opieki indywidualnej na OIOM-ie dla noworodków urządzenie do podgrzewania/rozmrażania mleka bez użycia wody, wspierające optymalizację i standaryzację procesów związanych z mlekiem kobiecym. Calesca pozwala zachować integralność mleka matki dzięki łagodnemu podgrzewaniu do temperatury ciała, bez narażania na zbyt intensywne ciepło. Prosta obsługa sprawia, że z urządzenia mogą korzystać rodzice niemowlęcia, co sprzyja włączeniu rodziny w opiekę i zwiększa elastyczność czasową przygotowywania posiłków. Calesca może podgrzewać mleko o trzech różnych temperaturach wyjściowych: pokojowej, chłodzenia lub zamrażania.

Aby zachować elastyczność procesów związanych z mlekiem, Calesca utrzymuje temperaturę pokarmu przez 30 minut po zakończeniu cyklu podgrzewania.

Karmienie mlekiem matki

W przypadku niemowląt, które nie mogą ssać piersi, priorytetem staje się zapewnienie jak największych korzyści z karmienia mlekiem matki i jednoczesny rozwój naturalnej zdolności doustnego przyjmowania pokarmu, tak by przy wypisie ze szpitala były karmione wyłącznie piersią. Pamiętając o tym nadrzędnym celu, należy z należytą uwagą podchodzić do prawidłowego rozwoju karmienia doustnego. Na OIOM-ach wzrasta świadomość procesów rozwoju karmienia, co pozwala zapewnić matce i dziecku większą szansę na osiągnięcie korzyści z karmienia piersią.

Medela wspiera OIOM-y dla noworodków kompleksową ofertą rozwiązań w zakresie karmienia, dostosowanych do różnorodnych wyzwań i etapów rozwoju karmienia u wcześniaków i niemowląt hospitalizowanych.

Więcej informacji na temat zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia w zakresie długości okresu karmienia piersią można znaleźć na stronie www.medela.com/who