Rozwiązania firmy Medela dla OIOM-ów dla noworodków wspierające bezpieczeństwo pokarmu kobiecego i kontrolę zakażeń
Higiena zbierania pokarmu kobiecego
Do skażenia mleka może dojść na każdym etapie ścieżki logistycznej, na którym ma ono kontakt z powierzchniami obcymi. Odkryto, że rezerwuarami bakterii są w szczególności skażone laktatory — zwłaszcza jeśli były wykorzystywane przez wiele kobiet i niedokładnie czyszczone między użyciami. Dlatego o higienę zbierania mleka należy dbać już przed rozpoczęciem odciągania:
- Matki powinny zachowywać zwyczajną higienę piersi w okresie karmienia: nie jest konieczne dodatkowe mycie piersi przed odciąganiem pokarmu
- Matkom używającym laktatora zaleca się, by przed przystąpieniem do odciągania dokładnie umyły i osuszyły ręce
- Za najlepszą metodę osuszania umytych rąk uważane jest korzystanie z ręczników papierowych, połączone z zakręcaniem kranu w sposób niepowodujący ponownego zanieczyszczenia rąk
- Matki odciągające pokarm oraz, co szczególnie ważne, personel medyczny powinni dbać o to, aby ich paznokcie były krótkie i nie nosić biżuterii
Odciągacz pokarmu Symphony
Laktatory oraz zestawy do odciągania stanowią potencjalne źródło transmisji patogennych mikroorganizmów. Każda matka musi posiadać własny zestaw do odciągania, składający się z lejka, uchwytu, zaworka, membranki, butelki, drenu, nakładki membrany oraz membrany ochronnej.
System firmy Medela zabezpieczający przed przelaniem
LaktatorMedela Symphony został zaprojektowany tak, by zminimalizować ryzyko zanieczyszczenia mleka. Dzięki innowacyjnemu systemowi zapobiegającemu przelaniu mleka, nazywanemu separacją mediów, nie dochodzi do kontaktu laktatora z mlekiem, co zapobiega potencjalnemu skażeniu krzyżowemu mleka różnych matek. To sprawia, że Symphony to higieniczny laktator, z którego może korzystać wiele kobiet.
Lejki firmy Medela wyposażone są w zabezpieczenie przed rozpryskami, kierujące odciągnięte mleko do pojemnika. Z kolei na laktator zakładana jest membrana ochronna z nakładką membrany, służąca do separacji mediów. Membrana ochronna zapobiega przedostaniu się mleka do laktatora. Po zakończeniu odciągania wystarczy, że matka odłączy zestaw razem z drenami i kompletną membraną od urządzenia Symphony, z którego może korzystać kolejna osoba.
Pojemniki do zbierania pokarmu i zestawy do odciągania
Pojemniki do zbierania pokarmu i zestawy do odciągania firmy Medela stanowią integralną część laktatora Symphony. Wybór pojemników do zbierania pokarmu i zestawów do odciągania, jakie będą używane na OIOM-ie dla noworodków zależy od wielu czynników, w tym przepisów krajowych, wytycznych wewnętrznych, możliwości sterylizacji i kwestii środowiskowych.
Aby jak najlepiej odpowiadać na potrzeby różnych szpitali, Medela oferuje trzy rodzaje pojemników do zbierania pokarmu oraz zestawów do odciągania:
- Produkty jednorazowego użytku Ready-to-Use
- Sterylne produkty jednorazowe
- Produkty wielorazowe
Produkty jednorazowego użytku
Jednorazowe produkty Medela dostępne są w wersjach Ready-to-Use (gotowej do użycia) oraz sterylizowanej tlenkiem etylenu (EO). Przeznaczone są one do jednorazowego lub jednodniowego stosowania w szpitalu. Nie wymagają mycia przed pierwszym użyciem. Produkty jednorazowe to atrakcyjny wybór dla placówek, w których przygotowanie produktów wielorazowych do ponownego użycia nie jest możliwe ze względu na brak czasu, środków lub infrastruktury albo jest nieopłacalne pod względem ekonomicznym.
Ready-to-Use (gotowe do użytku)
Produkty Medela Ready-to-Use są bezpieczne pod względem higieny, bez konieczności uprzedniego czyszczenia (Deutsches Beratungszentrum für Hygiene, 2014).
Produkty sterylne
Produkty sterylne Medela przechodzą walidację zgodnie z obowiązującymi normami EN/ISO dla sterylnych wyrobów medycznych. Nie należy mylić produktów sterylizowanych lub sterylizowanych wstępnie z produktami sterylnymi. Całkowitą sterylność produktu gwarantuje wyłącznie symbol i napis „STERYLNE”.
Produkty wielokrotnego użytku
W ofercie firmy Medela znajdują się zestawy do odciągania i butelki przeznaczone do sterylizacji w autoklawie — dla szpitali, w których jest ona stosowana. Z tych produktów może korzystać kilka kobiet. Przed użyciem przez kolejną osobę produkt należy wysterylizować. W szpitalach z kontrolowanymi procedurami czyszczenia oraz odpowiednim sprzętem i personelem produkty wielokrotnego użytku firmy Medela mogą stanowić opcję korzystną pod względem ekonomicznym i ekologicznym.
Jeśli chcą Państwo określić priorytety swojej placówki oraz wybrać najlepsze opcje, prosimy o kontakt z lokalnym przedstawicielem firmy Medela.
Lejki i pojemniki: możliwość adaptacji do różnych procesów i potrzeb
Lejki szpitalne są dostępne w różnych rozmiarach, co pozwala każdej matce dobrać odpowiednią wielkość.
Pojemniki Medela na odciągnięty pokarm posiadają dokładną podziałkę pozwalającą łatwo i precyzyjnie określić ilość pobranego mleka matki. Dostępne pojemności mieszczą się w przedziale od 35 ml do 250 ml.
Jednorazowy pojemnik na siarę firmy Medela został opracowany z myślą o personelu medycznym i matkach. Został on zaprojektowany do ostrożnego postępowania z małymi ilościami mleka matki. Wygięte dno umożliwia łatwe pobranie pokarmu z pojemnika do strzykawki. Dzięki prostocie pobierania zmniejsza się ryzyko skażenia pokarmu podczas przetwarzania.
Butelki na pokarm, pojemniki na pokarm, produkty do karmienia i zestawy do odciągania pokarmu Medela wykonane są z materiałów dopuszczonych do kontaktu z żywnością, niezawierających bisfenolu A (BPA).
Higiena przechowywania i postępowania z pokarmem
Higiena istotna jest nie tylko przed i w trakcie odciągania, ale również na następnych etapach ścieżki logistycznej odciągniętego pokarmu. W celu zminimalizowania ryzyka skażenia i rozwoju bakterii po odciągnięciu pokarmu należy podjąć następujące kroki:
- Zewnętrzne powierzchnie laktatorów i zestawów szpitalnych, zwłaszcza te dotykane przez matki bądź personel, powinny być dezynfekowane między użyciami przez różne kobiety za pomocą odpowiednich roztworów lub chusteczek.
- Przy ich użyciu należy dezynfekować również powierzchnie, na których układane są umyte części odciągaczy i zestawów.
- Części zestawu do odciągania mające kontakt z mlekiem należy rozmontować i dokładnie oczyścić po każdym użyciu. Części należy opłukać w zimnej wodzie, aby usunąć resztki pokarmu, a następnie umyć przy użyciu wody i płynu do mycia naczyń, pod bieżącą wodą lub w czystej misce używanej wyłącznie do tego celu. Szczotki do butelek, indywidualne dla każdego pacjenta, mogą być użyte do czyszczenia części, zwłaszcza wąskich szczelin.
- Po umyciu części zestawu należy starannie wypłukać, a następnie umieścić i pozostawić do wyschnięcia na zdezynfekowanej powierzchni. Dopuszczalne jest także osuszenie przy użyciu czystego płóciennego ręcznika lub suszenie ciepłym powietrzem. Czyste, osuszone części powinno się odsunąć od zlewu, aby uniknąć zanieczyszczenia ich przez zachlapanie.
Na OIOM-ach dla noworodków konieczne jest przynoszenie i przechowywanie odciągniętego mleka matki. Niesie to ze sobą ryzyko utraty wartości odżywczej oraz zanieczyszczenia mleka. Dlatego warunki przechowywania mleka, zarówno na OIOM-ie dla noworodków, jak i w domu, muszą być zoptymalizowane, by zminimalizować utratę wartości odżywczej, czynników wzrostowych i innych cennych składników mleka, a także minimalizować ryzyko skażenia pokarmu. W miarę upływu czasu oraz pod wpływem temperatury słabnie działanie składników pokarmu kobiecego, rośnie natomiast ryzyko skażenia bakteryjnego i rozwoju patogenów.
Podawanie mleka właściwemu niemowlęciu
Jednym z warunków bezpiecznego przechowywania mleka jest stosowanie odpowiednich etykiet. Pomocne mogą być również dodatkowe metody, jak przechowywanie mleka każdej matki w osobnym pudełku w lodówce lub zamrażalniku, lub kody kreskowe, częściej stosowane w bankach mleka. Podobnie jak w przypadku innych ważnych płynów, szpitalom zaleca się, by w postępowaniu z mlekiem przeznaczonym do karmienia noworodków stosowały zasadę dwóch par oczu.
Etykiety na pojemniki
Etykiety Medela ułatwiają kontrolę ścieżki odciągniętego mleka. Etykiety Medela umożliwiają wpisanie następujących danych:
- imię i nazwisko niemowlęcia
- data odciągnięcia mleka
- godzina odciągnięcia mleka
- ilość odciągniętego mleka
Podanie tych informacji ułatwia karmienie niemowlęcia mlekiem jego matki, podawanym we właściwej kolejności. Na etykiecie znajduje się też dokładna ilość odciągniętego mleka, która może być trudna do określenia, jeśli pojemnik nie został ustawiony prosto.
Etykiety pomagają przestrzegać ogólnej zasady mówiącej o tym, że gdy to tylko możliwe, niemowlętom należy podawać świeże mleko, w pierwszej zaś kolejności — siarę. Jest to zgodne z zasadą FIFO (first-in-first-out, „pierwsze weszło — pierwsze wyszło”), która zaleca podawanie w pierwszej kolejności mleka najwcześniej odciągniętego, jeśli świeże mleko nie jest dostępne.
Prawidłowe przechowywanie
Jeśli mleko nie będzie podawane w ciągu czterech godzin od odciągnięcia, należy jak najszybciej zamrozić je bądź schłodzić. Każdy szpital powinien opracować wytyczne dla matek dotyczące pojemników na mleko oraz warunków i czasu jego przechowywania, a także procedury rozróżniające mleko matki i mleko od dawczyń oraz uwzględniające wzmacnianie pokarmu. Matkom, które dowożą odciągnięte w domu mleko do szpitala należy udzielić wskazówek dotyczących metod utrzymania podczas transportu niskiej temperatury mleka przy użyciu chłodziarki na odciągnięty pokarm.
Wskazówki dotyczące przechowywania mleka matki na OIOM-ie dla noworodków
Zalecenia dotyczące przechowywania i rozmrażania pokarmu różnią się w zależności od środowiska oraz stanu niemowlęcia. Okres przechowywania zawsze powinien być możliwie najkrótszy. Podane poniżej oparte na badaniach naukowych zalecenia odnoszą się do poszczególnych etapów karmienia mlekiem matki na OIOM-ie dla noworodków.
Pasteryzacja i użycie mleka od dawczyń
Pasteryzacja to proces powszechnie stosowany, by zmniejszyć obciążenie bakteryjne pokarmu kobiecego i wyeliminować ewentualne pochodzące od matki wirusy. Jeśli mleko matki niemowlęcia jest niedostępne lub nie może być podane na OIOM-ie dla noworodków, preferowane jest podawanie mleka kobiecego od dawczyń. Wadą stosowanych obecnie metod pasteryzacji jest utrata części składników odżywczych i odpornościowych pasteryzowanego pokarmu. Utrata właściwości przeciwinfekcyjnych oznacza, że tempo rozwoju bakterii w pasteryzowanym pokarmie kobiecym jest wyższe niż w niepasteryzowanym.
W ofercie firmy Medela znajdują się butelki odporne na temperaturę pasteryzacji i odpowiednie do ilości mleka przetwarzanego w centralnych kuchniach mlecznych lub bankach mleka. Również odciągacz pokarmu Symphony, który dzięki higienicznym, indywidualnym zestawom do odciągania może być używany przez wiele kobiet, ułatwia pobieranie mleka od dawczyń.
Wzmacnianie
Wcześniaki potrzebują dużej ilości składników odżywczych, dlatego zaleca się wzmacnianie mleka podawanego niemowlętom o masie urodzeniowej < 1500 g. Mimo korzyści płynących ze wzmacniania mleka powoduje ono także znaczne przyspieszenie rozwoju bakterii w przechowywanym w lodówce pokarmie. Dlatego inne są też zalecenia dotyczące przechowywania pokarmu wzmocnionego.
Dla zminimalizowania zmian osmolalności sugeruje się dodawanie wzmacniaczy przy użyciu metod aseptycznych, w temperaturze pokojowej lub niższej.
Bezpieczne i higieniczne łagodne ogrzewanie pokarmu kobiecego
Rozmrażanie i podgrzewanie mleka to ostatni krok w przygotowaniu do karmienia. Kontrolowanie temperatury mleka jest ważne nie tylko dla zachowania jego integralności; może również być korzystne dla niemowląt z grup wysokiego ryzyka. Płyny do wlewów dożylnych, takie jak krew i roztwór soli, zazwyczaj podgrzewa się przed podaniem, aby zapobiec spadkowi temperatury ciała niemowlęcia. Dlatego przypuszcza się, że również temperatura mleka może mieć wpływ na temperaturę jego ciała. Dlatego na wielu OIOM-ach dla noworodków podgrzewa się podawany noworodkom pokarm do temperatury ciała, co ma korzystnie wpływać na noworodki, m.in. zwiększając ich tolerancję karmienia dojelitowego.
Do rozmrażania i podgrzewania pokarmu kobiecego można używać metod wykorzystujących wodę. Zazwyczaj polegają one na umieszczeniu butelek bądź pojemników z mlekiem w kąpieli wodnej lub zbiorniku z wodą o temperaturze nieprzekraczającej 37°C. Regulacja oraz osiąganie optymalnej temperatury metodami podgrzewania wykorzystującymi wodę stanowi wyzwanie. Co więcej, woda, zwłaszcza ciepła, może być rezerwuarem patogenów.
Na OIOM-ach dla noworodków odnotowano przypadki zakażeń szpitalnych, których źródłem była skażona woda używana w podgrzewaczach do butelek. W związku z tym na niektórych OIOM-ach dla noworodków używane są teraz podgrzewacze do mleka niewykorzystujące wody, np. Calesca firmy Medela.
Calesca to urządzenie firmy Medela służące do podgrzewania/rozmrażania mleka bez użycia wody, wspierające optymalizację i standaryzację procesów związanych z mlekiem kobiecym oraz zmniejszające zagrożenia podczas przetwarzania mleka. Calesca, przeznaczona do indywidualnej opieki nad pacjentami na OIOM-ie dla noworodków, pozwala zachować integralność mleka matki dzięki łagodnemu podgrzewaniu do temperatury ciała, bez narażania na zbyt intensywne ciepło.
Schanler, R.J. et al. Breastmilk cultures and infection in extremely premature infants. J Perinatol 31, 335-338 (2011).
Boo, N.Y., Nordiah, A.J., Alfizah, H., Nor-Rohaini, A.H., & Lim, V.K. Contamination of breast milk obtained by manual expression and breast pumps in mothers of very low birthweight infants. J Hosp Infect 49, 274–281 (2001).
el-Mohandes, A.E., Schatz, V., Keiser, J.F., & Jackson, B.J. Bacterial contaminants of collected and frozen human milk used in an intensive care nursery. Am J Infect Control 21, 226-230 (1993).
Tan, L., Nielsen, N.H., Young, D.C., & Trizna, Z. Use of antimicrobial agents in consumer products. Arch Dermatol 138, 1082-1086 (2002).
Aiello, A.E., Larson, E.L., & Levy, S.B. Consumer antibacterial soaps: Effective or just risky? Clin Infect Dis 45 Suppl 2, S137-S147 (2007).
Pittet, D., Allegranzi, B., & Boyce, J. The World Health Organization guidelines on hand hygiene in health care and their consensus recommendations. Infect Control Hosp Epidemiol 30, 611-622 (2009).
Human Milk Banking Association of North America 2011 Best practice for expressing, storing and handling human milk in hospitals, homes, and child care settings (HMBANA, Fort Worth, 2011).
Brown, S.L., Bright, R.A., Dwyer, D.E., & Foxman, B. Breast pump adverse events: Reports to the food and drug administration. J Hum Lact 21, 169-174 (2005).
Jones, B. et al. An outbreak of Serratia marcescens in two neonatal intensive care units. J Hosp Infect 46, 314-319 (2000).
Deutsches Beratungszentrum für Hygiene. Conclusion of the Risk Assessment of the Production Method for “Ready-to-Use” Products (2014).
DIN EN ISO 11135-1. Sterilization of health care products – Ethylene oxide – Part 1: Requirements for development, validation and routine control of a sterilization process for medical devices.
DIN EN ISO 11607-1. Packaging for terminally sterilized medical devices – Part 1: Requirements for materials, sterile barrier systems and packaging systems, DIN EN ISO 11607-2. Packaging for terminally sterilized medical devices – Part 2: Validation requirements for forming, sealing and assembly processes. Gilks, J., Price, E., Hateley, P., Gould, D., & Weaver,G. Pros, cons and potential risks of on-site decontamination methods used on neonatal units for articles indirectly associated with infant feeding, including breast pump collection kits and neonatal dummies. J Infect Prev 13, 16-23 (2012).
Meier, P.P., Engstrom, J.L., Mingolelli, S.S., Miracle, D.J., & Kiesling, S. The Rush Mothers’ Milk Club: Breastfeeding interventions for mothers with very-lowbirth-weight infants. J Obstet Gynecol Neonatal Nurs 33, 164-174 (2004).
American Academy of Pediatrics - Section on Breastfeeding. Breastfeeding and the use of human milk. Pediatrics 129, e827-e841 (2012)
Dougherty, D. & Nash, A. Bar coding from breast to baby: A comprehensive breast milk management system for the NICU. Neonatal Netw 28, 321-328 (2009).
Drenckpohl, D., Bowers, L., & Cooper, H. Use of the six sigma methodology to reduce incidence of breast milk administration errors in the NICU. Neonatal Netw 26, 161-166 (2007).
Eglash, A. ABM clinical protocol #8: Human milk storage information for home use for full-term infants (original protocol March 2004; revision #1 March 2010). Breastfeed Med 5, 127–130 (2010).
Centers for Disease Control and Prevention. Assisted Reproductive Technology. http://www.cdc.gov/art/ (2012).
Food and Drug Administration. Breast milk. http://www.fda.gov/medicaldevices/productsandmedicalprocedures/homehealthandconsumer/consumerproducts/breastpumps/ucm061952.htm (2012).
Kurath, S., Halwachs-Baumann, G., Muller, W., & Resch, B. Transmission of cytomegalovirus via breast milk to the premat. Clin Microbiol Infect 16, 1172-1178 (2010).
National Institute for Health and Care Excellence. Donor milk banks: The operation of donor milk bank services. 2010. http://www.nice.org.uk/guidance/CG93/chapter/1-Guidance (2014).
Christen, L., Lai, C.T., Hartmann, B., Hartmann, P.E., & Geddes, D.T. The effect of UV-C pasteurization on bacteriostatic properties and immunological proteins of donor human milk. PLoS One 8, e85867 (2013).
American Academy of Pediatrics - Committee on Nutrition. Nutritional needs of low-birth-weight infants. Pediatrics 75, 976-986 (1985).
Jocson, M.A., Mason, E.O., & Schanler, R.J. The effects of nutrient fortification and varying storage conditions on host defense properties of human milk. Pediatrics 100, 240-243 (1997).
Barash, J.R., Hsia, J.K., & Arnon, S.S. Presence of soil-dwelling clostridia in commercial powdered infant formulas. J Pediatr 156, 402-408 (2010).
WHO. Safe preparation, storage and handling of powdered infant formula guidelines (2007).
Knobel, R. & Holditch-Davis, D. Thermoregulation and heat loss prevention after birth and during neonatal intensive-care unit stabilisation of extremely low-birthweight infants. J Obstet Gynecol Neonatal Nurs 36, 280-287 (2007).
Meier, P. Bottle- and breast-feeding: Effects on transcutaneous oxygen pressure and temperature in preterm infants. Nurs Res 37, 36-41 (1998).
Eckburg, J.J., Bell, E.F., Rios, G.R., & Wilmoth, P.K. Effects of formula temperature on postprandial thermogenesis and body temperature of premature infants. J Pediatr 111, 588-592 (1987).
Gonzales, I., Durvea, E.J., Vasquez, E., & Geraghty, N. Effect of enteral feeding temperature on feeding tolerance in preterm infants. Neonatal Netw 14, 39-43 (1995).
Büyükyavuz, B.I., Adiloglu, A.K., Onal, S., Cubukcu, S.E., & Cetin, H. Finding the sources of septicemia at a neonatal intensive care unit: Newborns and infants can be contaminated while being fed. Jap J Infect Dis 59, 213-215 (2006).
The Regulation and Quality Improvement Authority. Independent review of incidents of Pseudomonas aeruginosa infection in neonatal units in Northern Ireland - Final report (2012).
Molina-Cabrillana, J. et al. Outbreak of Pseudomonas aeruginosa infections in a neonatal care unit associated with feeding bottles heaters. Am J Infect Control 41, e7-e9 (2013).