Odkrywanie składu mleka kobiecego

Naukowcy ciągle odkrywają i opisują nowe składniki w mleku matki — ten proces jeszcze się nie skończył. W 2007 roku odkryto w mleku kobiecym obecność komórek macierzystych (Cregan et al.). Niedługo później w 2009 roku kompleksowe badanie (Molinari et al.) mapy proteomu mleka kobiecego doprowadziły do odkrycia 261 nieznanych wcześniej białek. Następnie w 2015 roku opublikowany został artykuł (Alsaweed et al.) opisujący ponad 300 nowych cząsteczek mikroRNA, które są istotne dla procesu regulacji ekspresji genów.

Najważniejsze wnioski

Mleko matki dostarcza nie tylko składników odżywczych. Białka wielofunkcyjne, takie jak sIgA, laktoferyna i lizozym, a także wolne kwasy tłuszczowe, stanowią przeciwdziałające infekcjom czynniki pomagające dbać o zdrowie niemowlęcia.

Współdziałając, inaktywują one, niszczą lub wiążą pewne mikroorganizmy, zapobiegając ich przywarciu do błon śluzowych.

Wraz z mlekiem dziecko otrzymuje również żywe komórki matki. Zapewniają one niemowlęciu ochronę immunologiczną i obejmują pochodzące z krwi leukocyty, komórki nabłonkowe gruczołu mlekowego, komórki macierzyste oraz fragmenty komórek.

Dziecku przekazywana jest także znaczna ilość pochodzących z mleka matki oligosacharydów. Wykazano, że spełniają one istotną funkcję immunologiczną, działając jako probiotyki wspierające rozwój bakterii komensalnych w układzie pokarmowym. Działają także jako analogi receptorów, hamując wiązanie patogenów — w tym rotawirusów — do powierzchni układu pokarmowego.

W mleku matki znajdują się także bakterie komensalne, które stają się częścią mikroflory jelit niemowlęcia i mają wpływ na procesy zapalne oraz immunomodulujące. Bakterie komensalne nie tylko zapobiegają nadmiernemu rozwojowi bakterii patogennych, ale także zakwaszają środowisko jelit, wywołują fermentację laktozy, rozbijają lipidy i białka oraz produkują witaminę K i biotynę.

Infografika jest dostępna tutaj: „Co sprawia, że mleko matki jest tak unikalne?”

Abstrakty opracowań
Identification of nestin-positive putative mammary stem cells in human breast milk (w języku angielskim)

Stem cells in mammary tissue have been well characterised by using the mammary stem cell marker, cytokeratin (CK) 5 and the mature epithelial markers CK14, ...

Cregan MD, Fan Y, Appelbee A, Brown ML, Klopcic B, Koppen J, Mitoulas LR, Piper KM, Choolani MA, Chong YS, Hartmann PE (2007)

Cell Tissue Res 329, 129-136
Proteome mapping of human skim milk proteins in term and preterm milk (w języku angielskim)

The abundant proteins in human milk have been well characterized and are known to provide nutritional, protective, and developmental advantages to both term and preterm ...

Molinari CE, Casadio YS, Hartmann BT, Livk A, Bringans S, Arthur PG, Hartmann PE (2012)

J Proteome Res 11, 1696-1714
Źródła

Alsaweed,M. et al. Human milk microRNA and total RNA differ depending on milk fractionation. Journal of Cellular Biochemistry doi:10.1002/jcb.25207, (2015)

Newburg,D.S. & Walker,W.A. Protection of the neonate by the innate immune system of developing gut and of human milk. Pediatr Res 61, 2-8 (2007)

Hassiotou,F. et al. Maternal and infant infections stimulate a rapid leukocyte response in breastmilk. Clin Transl Immunology 2, e3 (2013)

Hassiotou,F. et al. Breastmilk is a novel source of stem cells with multilineage differentiation potential. Stem Cells 30, 2164-2174 (2012)

Bode,L. Human milk oligosaccharides: Every baby needs a sugar mama. Glycobiology 22, 1147-1162 (2012)

Garrido,D., Kim,J.H., German,J.B., Raybould,H.E., & Mills,D.A. Oligosaccharide binding proteins from Bifidobacterium longum subsp. Infantis reveal a preference for host glycans. PLoS One 6, e17315 (2011)

Sela,D.A. et al. An infant-associated bacterial commensal utilizes breast milk sialyloligosaccharides. J Biol Chem 286, 11909-11918 (2011)

Wu,S., Grimm,R., German,J.B., & Lebrilla,C.B. Annotation and structural analysis of sialylated human milk oligosaccharides. J Proteome Res 10, 856-868 (2011)